Argeș (reka)
Argeș | |
Reka Argeș v Mihăilești-Cornetu
| |
država | Romunija |
---|---|
okrožje | Argeș, Dâmbovița, Ilfov, Giurgiu, Călărași |
Pritoki | |
- levi | Buda, Râul Doamnei, Dâmbovița |
- desni | Neajlov |
mesta | Curtea de Argeș, Pitești, Oltenița |
Izvir | pogorje Făgăraș |
- nadmorska višina | 2.030 m |
Ustje | Donava |
- lokacija | Oltenița |
Dolžina | 350 km (217 mi) |
Porečje | 12.550 km2 |
Pretok | |
- povprečje | 73 m3/s (2.578 cu ft/s) |
smer | Donava-Črno morje |
Argeș (romunska izgovarjava [ard͡ʒeʃ]) je reka v južni Romuniji. Dolga je 350 km, njeno povodje pa meri 12.550 km². [1] Izvira v gorah Făgăraș v jużnih Karpatih in se izliva v Donavo pri kraju Oltenița.
Glavno mesto ob reki Argeș je Pitești. V zgornjem toku je reka zajezena z jezom Vidraru, ki je ustvaril jezero Vidraru. Njen zgornji tok nad jezerom Vidraru se imenuje Capra.
Ime
[uredi | uredi kodo]Verjamejo, da je reka isto kot Ὀρδησσός Ordessus, ime, ki ga omenja starogrški zgodovinar Herodot [2]. Etimologija Argeșa ni jasna. Tradicionalno se je zdelo, da izhaja iz starodavnega imena z rekonstruiranim izrazom *Argessis. Glavno mesto dačanskega voditelja Burebista se je imenovalo Argedava, vendar se zdi, da nima nobene povezave z imenom za reko. [3]
Po drugi etimologiji ime reke izhaja iz pečeneške besede, prenesene v romunščino kot argiș (kar pomeni 'višja tla'). Najzgodnejše različice imena, ki se nanašajo na mesto Curtea de Argeș ('Dvor na Argeșu'), so prav tako izpeljane iz besede: argyas (1369), argies (1379), arghiș (1427), ime za reko je verjetno povezano z imenom mesta.
Kraji
[uredi | uredi kodo]Ob reki se od izvira do izliva nahajajo mesta: Căpățânenii Ungureni, Căpățânenii Pământeni, Arefu, Poienarii de Argeș, Corbeni, Rotunda, Albeștii de Argeș, Curtea de Argeș, Băiculești, Merișani, Bascov, Pitești, Găești, Bolintin-Deal, Adunații-Copăceni, and Oltenița.
Vodna energija
[uredi | uredi kodo]Reko Argeș in nekatere njene pritoke izkoriščajo za pridobivanje vodne energije.[4] Sistem sestavlja več jezov, jezer, predorov in elektrarn.[5] Zajezitve, zgrajene na reki Argeș, so: Vidraru, Oiești, Cerbureni, Curtea de Argeș, Zigoneni, Merișani, Budeasa, Bascov, Pitești, Călinești (ali Golești), Zăvoiu (pri Mătăsaru), Ogrezeni in Mihăilești. [6] Tudi na pritokih so jezovi.
Pritoki
[uredi | uredi kodo]Levi pritoki reke Argeș so: Braia, Mândra, Buda, Valea cu Pești, Valea Lupului, Limpedea, Chiciura, Valea Iașului, Vâlsan, Râul Doamnei, Râncăciov, Cârcinov, Budișteanca, Sabar, Dâmbovița, Rasa, and Luica.
Desni pritoki so: Paltinul, Lespezi, Modrugazu, Cumpăna, Valea lui Stan, Arefu, Bănești, Valea Danului, Tutana, Schiau, Bascov in Neajlov.
Sklici
[uredi | uredi kodo]- ↑ Danube River Basin District, Part A - Roof Report Arhivirano 2016-10-06 na Wayback Machine., International Commission for the Protection of the Danube River -IPCDR, p 12
- ↑ George Ioan Brătianu, Une énigme et un miracle historique: le peuple roumain, Editura Științifică și Enciclopedică, Bucharest, 1989, p.138
- ↑ Alexandru Madgearu, "Români și pecenegi în sudul Transilvaniei", in Zeno-Karl Pinter, Ioan-Marian Țiplic, Maria-Emilia Țiplic (eds.), Relații interetnice în Transilvania, Sec. VI-XIII, Editura Economică, Bucharest, p.117. ISBN 973-709-158-2.
- ↑ »Archived copy«. Arhivirano iz prvotnega spletišča dne 14. oktobra 2013. Pridobljeno 14. oktobra 2013.
{{navedi splet}}
: Vzdrževanje CS1: arhivirana kopija kot naslov (povezava) - ↑ »BAZINE HIDROGRAFICE ÎN ROMÂNIA« (PDF). Arhivirano iz prvotnega spletišča (PDF) dne 12. avgusta 2011. Pridobljeno 20. septembra 2011.
- ↑ »""« (PDF). Arhivirano (PDF) iz spletišča dne 27. marca 2012. Pridobljeno 20. septembra 2011.
Literatura
[uredi | uredi kodo]- Administrația Națională Apelor Române, Cadastrul Apelor, Bukarešta
- Institutul de Meteorologie și Hidrologie, Rîurile României, Bukarešta, 1971